Еділ қаған
Еділ бастаған ғұн әскері 447 ж. Фракия мен Иллирияны талқандап, Фермопила мен Константинополь іргесіне дейін жетеді. Шығыс Рим империясы (Византия) Еділге тәуелді екенін мойындап, алым-салық төлей бастайды.
Арада төрт жыл өткеннен кейін Рим императоры III Валентиннің қарындасы Онорияның өтінішімен Еділ батысқа аттанып, Галлияға басып кіреді. Галлияны билеуге Рома императоры жіберген атақты қолбасшы Аэций вестгот, алан, фраңги ұлықтарымен тіл табысып, Еділге қарсы көп әскер шығарады. Мұның аяғы тарихта бұрын болмаған үлкен қырғын, әйгілі Каталаун шайқасына әкеледі. Тарихшылар осы шайқаста майдан даласында 165 мың жауынгердің өлігі қалды дегенді айтады
Қорытынды
Ғұндар
Ғұн тайпасының әскери өнері жақсы жетілген. Тарихшылардың айтуынша ‘Аттила әскер басы болуға, саясаткерлікке қабілетті адам еді.Мұны римдіктер мойындаған,”- делінген. Аттила қазіргі венгр халқының мақтанышы, Венгрияда Аттила атында университет бар.
Ал, мемлекеттік құрылымы бойынша, екі тайпаның да көсемі бар. Ол әскери өнері дамыған, әскер басы болды. Сол кезде жекеменшік болды.
Қорыта айтқанда, сақ және ғұн тайпаларының әскери өнері де, мемлекеттік құрылымы өз жағынан дамыған.
…
